ترپیس در گلخانه

مدیر سایت
26 دی 1402
زمان مطالعه را وارد کنید دقیقه زمان برای مطالعه

تریپس‌ها حشراتی به طول ۴-۲ و عرض ۱ میلی‌متر هستند که از گیاهان زیادی تغذیه می‌کنند. این حشرات دارای قطعات دهانی زننده مکنده می‌باشند که با سوراخ کردن سلول‌های اپیدرم و پارانشیم و بیرون کشیدن محتویات سلولی، تغذیه خود را انجام داده و در نهایت منجر به بروز لکه‌های کلروزه خاکستری یا نقره‌ای رنگ و زخم‌های سفید شبیه به خراشیدگی مشخص روی اندام‌های گیاهی(برگ، گل) می‌شوند. تریپس‌ها علاوه بر تغذیه مستقیم که باعث کاهش بافت فتوسنتزی گیاه می‌شود سبب بدشکلی و کوتولگی، متوقف شدن رشد و کاهش زیبایی گیاهان زینتی نیز می‌شوند.

شکل ۱- تغذیه شدید آفت تریپس از برگ گیاهچه‌های لیندا که سبب نکروزه شدن برگ‌ها شده (a)، خراشیدگی در اثر تغذیه تریپس از برگ سانسوریا (b)

انواع تریپس

تریپس‌ها به عنوان ناقل بیماری‌های ویروسی مطرح می‌باشند. دو گونه مهم تریپس‌ در گلخانه عبارت‌اند از تریپس پیاز (Thrips Tabaci) و تریپس غربی گل (Frankliniella Occidentalis). این تریپس‌ها ناقل چند ویروس هستند. ویروس در مرحله پورگی در هنگام تغذیه از بوته‌های آلوده دریافت می‌شود و تا زمان بلوغ، انتقالی صورت نمی‌گیرد. تریپس‌های بالغ پس از تغذیه از گیاه حساس قادر هستند ویروس را انتقال دهند. تریپس غربی گل دامنه میزبانی گسترده‌ای دارد و می‌تواند از گل حنا، داوودی، شمعدانی، شاهپسند، اطلسی، سیکلامن، پامچال و بسیاری از گیاهان زینتی دیگر تغذیه نماید. زخم‌های ناشی از تغذیه در طی سه روز در کناره‌های محل نیش تریپس نمایان می‌شوند.

شکل ۲- تریپس غربی گل (c)، تریپس پیاز (d) در زیر میکروسکوپ

چرخه زندگی تریپس

تریپس ماده تخم‌هایش را درون برگ‌ها، جوانه‌ها و شاخساره‌های انتهایی قرار داده و با این کار آنها را از حشره‌کش‌ها محافظت می‌کند. تخم‌ها در طی چند روز به پوره‌های زرد کمرنگ تبدیل می‌شوند. در پایان مرحله دوم پورگی، آنها تغذیه را متوقف کرده و به سمت خاک یا بقایای گیاهی روی خاک می‌روند تا در آنجا به شفیره تبدیل شوند. از مرحله تخم تا بالغ در دمای ۳۰ درجه سانتی‌گراد حدود ۱۲ روز طول می‌کشد. حشرات بالغ حدود ۳۵ روز زندگی می‌کنند و در این مدت بسته به دمای محیط میزبان و تغذیه در محل گل و شاخساره‌های انتهایی حدود ۲۰۰ تخم درون گیاه می‌گذارند. پوره‌ها از تخم خارج می‌شوند و از سطح زیرین برگ و بافت‌های جوانه تغذیه می‌کنند. در این مرحله با تکان دادن بوته و گرفتن کاغذ سفید در زیر برگ می‌توان این حشرات فعال را مشاهده کرد.

شکل ۳- لکه‌های نکروزه بر روی سرشاخه‌های جوان گیاه فیکوس (e)، بد شکلی بر روی برگ شفلرا (b) در اثر تغذیه آفت تریپس

پایش

ردیابی زود هنگام برای کنترل تریپس اهمیت حیاتی دارد. گیاهان را به صورت هفتگی بازدید نمائید و از کارت‌های آبی و زرد برای ردیابی حشرات بالغ استفاده کنید. به ازای هر صد متر مربع یک کارت را دقیقاً در بالای تاج گیاه قرار دهید و همچنین می‌توانید کارت‌ها را نزدیک درب‌ها و دریچه‌ها نیز نصب کنید. تریپس‌ها قابلیت پرواز قابل ملاحظه‌ای دارند و با جریان باد و یا پوشش افراد قابلیت جا به جایی دارند.

برای مشاهده تریپس روی کارت زرد، تریپس‌ها به صورت شکم باریک و نوک تیز به نظر می‌رسند و رنگ تریپس‌های ماده قهوه‌ای تیره است. طبق بررسی‌های انجام شده حضور سه تریپس درون هر گل بیانگر ضرورت آغاز مبارزه است.

کنترل تریپس در گلخانه

اندازه کوچک تریپس‌ها، دامنه میزبانی گسترده، قدرت باروری بالا ماده‌ها، چرخه زندگی کوتاه، رفتار و حرکات مخفیانه تریپس و نهان شدن پوره‌ها و حشرات بالغ در درون گل‌ها و جوانه‌ها و بروز مقاومت به آفت‌کش‌ها باعث شد کنترل رضایت‌بخشی با آفت‌کش‌ها نداشته باشیم.

سم‌پاشی در مراحل اولیه آلودگی که جمعیت آفت زیاد نشده است تأثیر به‌سزایی دارد.

همان‌طور که می‌دانید کنترل آفات و بیماری‌ها صرفاً سم‌پاشی نمی‌باشد. لذا باید مجموعه‌ای از فعالیت‌های زراعی، تغذیه‌ای و… صورت پذیرد که مجموعه این فعالیت‌ها تحت عنوان مدیریت تلفیقی آفات یا IPM شناخته می‌شود.

در زیر به طور کامل راهکار‌های عملی بر اساس دانش روز گیاه‌پزشکی و فعالیت‌های تجربی تیم اگری پلاس در واحد‌های گلخانه‌ای در زیر عنوان می‌شود:

  1. حذف بقایای گیاهی کشت قبلی (زیرا این بقایا می‌توانند حامل تریپس باشند).
  2. ضد عفونی محیط گلخانه قبل از کشت
  3. استفاده از توری‌های ضدحشره ( ۴۰۰ مش یا ۳۷ میکرون) در تمامی پنجره‌ها و دریچه‌های گلخانه
  4. بررسی کامل گیاهان جدید و نشاءهای تازه وارد به محیط گلخانه از لحاظ حضور تریپس
  5. حذف بوته‌های شدیداً آلوده
  6. حذف علف‌های هرز و تمام بقایای گیاهی از داخل گلخانه
  7. استفاده از ترکیبات حاوی سیلیس و فسفیت‌پتاسیم به صورت محلول‌پاشی
  8. به حداقل رساندن مصرف ترکیبات نیتروژن بالا و استفاده از برنامه تغذیه مناسب
  9. نصب کارت و نوار‌های زرد و آبی رنگ در محدوده تاج گیاه و در صورت امکان نزدیک بستر کشت
  10. سموم سیستمیک تأثیر چندانی ندارند و بهتر است از سموم تماسی نزدیک غروب که فعالیت آفت بیشتر است استفاده شود.
  11. اضافه کردن مقداری شکر به محلول سم برای جلب تریپس‌ها به منظور افزایش کارایی سم‌پاشی (قبل از استفاده تست شود).
  12. استفاده از فوگرهای حرارتی برای کنترل این آفت در مرحله‌ای که گیاه در مرحله گلدهی است.
  13. برای کنترل این آفت در محیط گلخانه، باید به طور مستمر گیاهان گلخانه بررسی و پایش شوند.
  14. به طور معمول سم‌پاشی به فاصله ۷ روز انجام شود ولی در شرایط گرم به فاصله ۵ روز در سه نوبت استفاده شود.

انواع سم تریپس قابل استفاده:

  • حشره‌کش رادیانت ۰.۲ در هزار محلول‌پاشی
  • حشره‌کش اویسکت ۱ در هزار محلول‌پاشی
  • حشره‌کش ایمونیت ۰.۷۷ در هزار محلول‌پاشی
  • حشره‌کش آبامکتین ۱ در هزار محلول‌پاشی
  • حشره‌کش سیلتک ۱ در هزار محلول‌پاشی (نکته: این ترکیب کاملاً عملکرد فیزیکی دارد و باید با سطح بدن حشره تماس داشته باشد. به همین دلیل بهتر است در زمان سم‌پاشی پشت برگ به طور کامل پوشش داده شود).
  • حشره‌کش پروکلیم فیت ۰.۲ در هزار محلول‌پاشی
  • حشره‌کش تپکی ۰.۲۵ در هزار محلول‌پاشی
  • حشره‌کش کلروپیروفوس ۱ در هزار محلول‌پاشی
  • حشره‌کش تریسر ۰.۲ در هزار محلول‌پاشی
  • حشره‌کش دیمتوات ۱ در هزار محلول‌پاشی
  • حشره‌کش دیکلروس ۱ در هزار محلول‌پاشی (این حشره‌کش برای خانواده رزاسه استفاده نشود).

منابع

https://golafrooz.rqo.ir/

https://ag.umass.edu/greenhouse-floriculture/fact-sheets/western-flower-thrips-management-tospoviruses

https://extension.unh.edu/resource/greenhouse-thrips-fact-sheet

https://edis.ifas.ufl.edu/publication/IN1145

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب مرتبط

وام احداث گلخانه

طی چند سال گذشته با توجه به کاهش بارش‌های جوی، احداث و راه‌اندازی گلخانه به یک ضرورت ...
مدیر سایت
26 دی 1402

گلخانه سازی چه کمکی به حفظ محیط زیست میکند ؟

در دنیای امروز که تغییرات اقلیمی و کمبود منابع طبیعی به یکی از مهمترین چالش‌ های بشر ...
سینا جدیدی
14 آذر 1403
وام گلخانه

وام گلخانه

انواع وام  ساخت گلخانه وام گلخانه جهاد کشاورزی یکی از مهم‌ترین منابع تأمین مالی برای احداث و ساخت گلخانه، ...
مدیر سایت
07 اسفند 1402